Blog
Arthrose
| Geplaatst op 10 november, 2017 om 3:40 |
Laatst bijgewerkt: October 2017
Artrose is niet te genezen. Gelukkig evolueert artrose meestal zeer langzaam. Mits goede behandeling kan men de pijn verzachten, de evolutie van de ziekte vertragen en de beweeglijkheid van het gewricht grotendeels vrijwaren.
De behandeling van artrose is een samenspel tussen niet-medicamenteuze adviezen (afvallen, leefstijl, kinesitherapie) en geneesmiddelen. Soms kan een operatie aangewezen zijn.Â
1. Vermageren
Bij mensen met overgewicht is het uitermate belangrijk om gewicht te verliezen: hoe minder gewicht, des te minder druk er op de gewrichten komt.Â
2. Vermindering van de belasting
Het is belangrijk om (over)belasting van de gewrichten te vermijden. Een ergotherapeut, reumatoloog of kinesist kan u hierover adviseren en leren om te bewegen zonder de gewrichten al te zeer te belasten.
• Vermijd bij knie en heupklachten zware belasting als traplopen, hurken en knielen. Gebruik eventueel een wandelstok of een rollator. Belast uw rug niet meer dan nodig wanneer u artrose aan de rug hebt (bv. bij het tillen van een boodschappentas).Â
• Belast uw gewrichten niet te lang achter elkaar. Neem pauzes, en verander regelmatig van houding. Als u bijvoorbeeld artrose heeft de hand gebruik dan waar mogelijk uw andere hand. Bij artrose in de nek kunt u ter ondersteuning tijdens het rusten een klein kussentje gebruiken. Er bestaan ook speciale kussens in verschillende maten met extra nekondersteuning.
• Draag gemakkelijke schoen die niet knellen en uw voeten voldoende steun geven, evt. met dikke schokdempende zolen.
• Vermijd een lange autorit, neem regelmatig een pauze en loop dan een stukje.
• Soms kan een brace of een spalk helpen om het gewricht te ontlasten.
3. Hulpmiddelen
Als de artrose erger wordt, kan het zijn dat u meer moeite hebt om bijvoorbeeld een potje met schroefdeksel of een kraan te openen, om zelf uw kousen aan te doen, enzovoort. Er bestaan eenvoudige hulpmiddelen die deze taken kunnen vergemakkelijken.Â
Wacht niet met hulpmiddelen tot u een bepaalde handeling niet meer kunt uitvoeren. Ze kunnen u helpen uw gewrichten te ontzien waarmee verergering van uw klachten wordt voorkomen.
Vraag een ergotherapeut of reumatoloog om advies.
Er is een tussenkomst van het Vlaams Agentschap voor personen met een handicap (VAPH) mogelijk voor sommige hulpmiddelen.
www.vaph.be/ondersteuning-op-maat/hulpmiddelen/welke
4. Bewegen
Het is een fabeltje dat bewegen schadelijk zou zijn voor uw gewrichten. Kraakbeen is een van de weinige weefsels in het lichaam zonder bloedvaten. Het wordt gevoed door de gewrichtsvloeistof. Door lichaamsbeweging wordt die vloeistof voortdurend het gewricht ingepompt en uitgezogen, zoals bij een spons. Mensen met artrose moeten dus blijven bewegen. Beweging houdt het gewricht soepel, versterkt de spieren rond het gewricht en vermindert de pijn.Â
Het is belangrijk dat u elke dag oefent met de gewrichten die pijnlijk of stijf zijn. Luister hierbij goed naar uw lichaam. Wanneer u door het bewegen tijdens het bewegen meer pijn krijgt in het gewricht, stop dan die beweging. Als u na het bewegen meer pijn krijgt, belast het gewricht een volgende keer dan wat minder.
Eventueel zal u een aangepast oefenprogramma moeten volgen onder begeleiding van een kinesist.Â
In het algemeen zijn alle bewegingsvormen goed waarin de gewrichten niet te zwaar worden belast, zoals wandelen, fietsen en zwemmen, maar ook bijvoorbeeld tai-chi en yoga. Zwemmen in verwarmd water is een goede manier van bewegen, omdat het water uw gewrichten ondersteunt.
Contactsporten en sporten met grote lichamelijke belasting of piekbelasting zoals springen of hardlopen, maar ook tennis kunt u beter vermijden. Vooral de onverwachte bewegingen en het springen geven een te zware belasting voor de gewrichten.
5. Locale warmte behandeling
De locale applicatie van warmte (een warm bad, warme kompressen, kersenpit kussen, infra rood lamp...) kan de pijnklachten verminderen.Â
Ook Tijgerbalsem en Arnica-crème geven een warmtereactie, waardoor u minder pijn voelt.
6. Acupunctuur
Accupunctuur zou pijnstillend kunnen zijn. Er zijn aanwijzingen dat het enig effect heeft bij artrose van de knie.
7. Geneesmiddelen
Medicatie kan deel uitmaken van de behandeling. Er zijn momenteel nog geen geneesmiddelen die de artrose kunnen afremmen. Ze kunnen wel helpen tegen pijn en stijfheid en om eventuele ontstekingen af te remmen.
Pijnstillers
• Paracetamol wordt meestal als eerste geneesmiddel gebruikt in de behandeling van artrose. Paracetamol is een relatief veilig geneesmiddel mits het niet in te hoge dosis ingenomen wordt.
•  Opiaten zijn sterke pijnstillers maar worden enkel bij erge pijnen gebruikt. Het risico op verslaving is niet te verwaarlozen.
Ontstekingsremmers
• Niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's) verlichten de pijn en remmen de ontsteking. Omwille van de veiligheid worden deze pijnstillers zo kort mogelijk gebruikt. Bij langdurige inname en bij grote dosissen is de kans op bijwerkingen groter.
Uw arts kan ook een crème voorschrijven waarin een ontstekingsremmer zit, zoals diclofenac of ibuprofen. Deze crème wordt in uw huid opgenomen en werkt op de plek waar u hem smeert.Â
• Corticosteroïden
Inspuitingen in het gewricht (Intra-articulaire injecties) van corticosteroïden in het aangetaste gewricht kunnen pijn en ontsteking verminderen. De klachten komen daarna wel terug: de injectie remt de ontsteking, maar de artrose blijft bestaan. Injecties bieden dus voor een bepaalde tijd uitkomst. Te veel injecties kunnen tot gewrichtsschade leiden.
Inspuitingen in de heup kunnen ernstige bijwerkingen hebben (afsterven van de kop van het heupbeen) en worden daarom zelden toegepast.
• Hyaluronzuur
De injectie van een basisbestanddeel van kraakbeen, een dikke (visceuze) vloeistof in het gewricht kan in de beginstadia invloed hebben op de pijn en de beweeglijkheid verbeteren. In een vergevorderd stadium van artrose heeft hyaluronzuur weinig effect. Hyaluronzuur wordt vooral in de knie gebruikt. Dit middel moet enkele keren worden ingespoten. Hyaluronzuur heeft ongeveer hetzelfde effect als een injectie met corticosteroïden. Het gebruik heeft weinig nadelen.
8. Voedingssupplementen
Glucosamine, chondroïtinesulfaat en combinaties van beide worden vaak aangeprezen tegen artrose. Deze stoffen worden door het lichaam gebruikt in de opbouw van het gewrichtskraakbeen.Â
Glucosamine is te koop als dieetsupplement. Het middel wordt gemaakt uit de schild van krab, kreeft en garnalen. Chondroitine wordt vooral uit kraakbeen van runderen en kalveren verkregen.Â
Alhoewel de resultaten van wetenschappelijk onderzoek niet eenduidig zijn en elkaar soms tegenspreken, wordt meer en meer aanvaard dat glucosaminezouten en in het bijzonder glucosaminesulfaat (GS) zinvol kunnen zijn bij de behandeling van osteoartrose: vooral pijnstilling en in mindere mate een verbeterde functie van het gewricht en minder stijfheid. Er is geen bewijs dat het de ziekte kan stoppen of kraakbeen kan genezen. Het is momenteel niet duidelijk of het positieve effect toe te schrijven is aan de glucosamine of aan de werking van sulfaat.Â
Glusosaminesulfaat blijkt vooral effectief bij artrose van de knie, minder of helemaal niet bij andere gewrichten (hand, heup, wervelkolom). De resultaten zijn het meest uitgesproken bij de minst ernstige vormen van artrose.
Wat chondroitine betreft, wijzen recente onderzoeksresultaten in het beste geval op een licht effect bij matige artrose van de knie (vooral minder pijn). Dat chondroitine het kraakbeenverlies zou vertragen, kon tot nu toe niet aangetoond worden.Â
De bewering dat combinatie van glucosamine met chondroitine meer effect heeft dan één van de afzonderlijke preparaten, is niet wetenschappelijk aangetoond.Â
Let bij de aanschaf van het glucosamine-preparaat vooral op de aanwezige hoeveelheid glucosamine(sulfaat). De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is 1.500 mg (of 2.000 mg als het gaat om glucosaminesulfaat, omdat dit slechts 75 procent glucosaminesulfaat bevat). Glucosamine in de meest zuivere vorm werkt het best. Preparaten waaraan stoffen (zoals mangaan, boswellia-extract, selenium, vitamine B, C of omega-3-vetzuren) zijn toegevoegd, maken het middel alleen duurder, niet beter.
9. Chirurgie
Chirurgie is maar voor een minderheid van de patiënten nodig. Dit wordt pas overwogen als u het gewricht nog maar moeilijk kunt bewegen of wanneer u 's nachts veel pijn blijft houden.Â
• Gewrichtsvervanging (prothese)
Bij ernstige vormen van artrose, wanneer het gewricht blokkeert of als de artrose met veel pijn en/of ernstige hinder bij lopen of bewegen gepaard gaat, kan het nodig zijn het gewricht geheel of gedeeltelijk te vervangen door een kunstgewricht. De heup-en kniegewrichten zijn de meest vervangen gewrichten. Maar tegenwoordig kunnen schouder, elleboog, vinger of enkelgewrichten ook vervangen worden.Â
Na de operatie is het gewricht pijnvrij en kunt u weer veel beter bewegen.Â
Het is een zware ingreep die kan gepaard gaan met complicaties. Tevens is na de operatie een periode van intensieve revalidatie nodig. Nieuwe artificiële gewrichten kunnen tot 20 jaar meegaan. Veel is afhankelijk van de leeftijd: een prothese bij iemand van vijftig jaar gaat minder lang mee en komt sneller los dan dezelfde prothese bij iemand van 75 jaar. Vandaar dat men doorgaans probeert om de prothese uit te stellen bij de jongere patiënt, zeker wanneer jonger dan 50-55 jaar.Â
• Artrodese
Wanneer het gewricht niet kan vervangen worden, kan men ervoor kiezen om het gewicht vast te zetten. Deze operatie verhindert elke vorm van beweging in het gewricht waardoor het gewricht zijn functie volledig verliest. Dit wordt soms gedaan met enkelgewrichten en bij artrose in de rug.
• Osteotomie: bij deze ingreep wordt de stand van het been gecorrigeerd, wat verdere evolutie van artrose kan tegengaan.Â
• Spoeling: wanneer er losse stukjes kraakbeen in het gewricht voorkomen kunnen deze het gewrichtskapsel irriteren, waardoor het kapsel gaat ontsteken. De orthopedische chirurg kan dit voorkomen door de losse stukjes kraakbeen te verwijderen. Dit is een relatief kleine ingreep die gebeurt middels een kijkoperatie.
• Kraakbeenherstel operatie: bij vergroeiingen of door een ongeval kan kraakbeen beschadigd raken, wat kan bijdragen aan het ontstaan van artrose. De orthopedisch chirurg kan dit voorkomen door het kraakbeen te herstellen. Bijvoorbeeld door een los stuk kraakbeen met kleine pinnen weer op het botuiteinde vast te hechten.
• Osteofyten verwijderen: artrose kan leiden tot vergroeiingen (osteofyten). Deze vergroeiingen kunnen de ontwikkeling van artrose bevorderen, maar leiden ook vaak tot extra stijfheid in het gewricht. De orthopedisch chirurg kan met een relatief kleine ingreep de osteofyten verwijderen en zo de stijfheid in het gewricht en verdere ontwikkeling van de artrose tegengaan.
10. Herstel kraakbeen
Er zijn de laatste jaren diverse technieken in ontwikkeling om het kraakbeen te herstellen via stamceltransplantatie, kraakbeentransplantatie en de vorming van implantaten uit gekweekt biologisch bot of kraakbeen. Deze technieken zijn nog gedeeltelijk experimenteel en worden vooral toegepast bij kleine kraakbeendefecten aan de knie bij jonge mensen.
Bron: gezondheid.be
Categorieën: Geen
/